سوره الممتحنة آيه  8 

 لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ

ترجمه فارسی

خدا شما را از نيکی کردن و عدالت ورزيدن با آنان که با شما در دين ، نجنگيده اند و از سرزمينتان بيرون نرانده اند ، باز نمی دارد خدا کسانی راکه به عدالت رفتار می کنند دوست دارد .

ترجمه انگليسي

 

Allah does not forbid you respecting those who have not made war against you on account of (your) religion, and have not driven you forth from your homes, that you show them kindness and deal with them justly; surely Allah loves the doers of justice.

 

كلمه اقساط كه مصدر فعل تقسطوا است ، به معناي معامله به عدل است . و جمله ان تبروهم بدل است از كلمه الذين .... و جمله ان الله يحب المقسطين تعليل است براي جمله لا ينهيكم .... و معناي آيه اين است كه : خدا با اين فرمانش كه فرمود: دشمن مرا و دشمن خود را دوست نگيريد نخواسته است شما را از احسان و معامله به عدل با آنهايي كه با شما در دين قتال نكردند، و از ديارتان اخراج نكردند، نهي كرده باشد، براي اينكه احسان به چنين كفاري خود عدالتي است از شما، و خداوند عدالتكاران را دوست مي دارد. بعضي از مفسرين گفته اند: اين آيه شريفه با آيه فاقتلوا المشركين حيث وجدتموهم نسخ شده . ليكن اين نظريه درست نيست ، براي اينكه آيه مورد بحث با اينكه مطلق است ، شامل غير اهل ذمه و اهل معاهده نمي شود، و كفاري كه با اسلام سر جنگ دارند مشمول اين آيه نيستند، تا آيه سوره توبه ناسخ آن باشد، چون آيه مذكور تنها به كفار حربي و مشركين نظر دارد، با اين حال چطور مي تواند ناسخ آيه مورد بحث باشد، با اينكه هيچ مزاحمتي بين آن دو نيست . انما ينهيكم الله عن الذين قاتلوكم في الدين و اخرجوكم من دياركم و ظاهروا علي اخراجكم ان تولوهم ... منظور از الذين قاتلوكم ... مشركين مكه اند. و معناي ظاهروا علي اخراجكم اين است كه يكديگر را در بيرون كردن شما كمك كردند. و جمله ان تولوهم بدل است از جمله الذين قاتلوكم . و در جمله و من يتولهم فاولئك هم الظالمون قصر افراد به كار رفته ( يعني حكم كلي لا تتخذوا عدوي ...، را كه به اطلاقش شامل دوستي با همه كفار مي شد، منحصر كرد در يك طائفه از كفار، يعني كفار مشرك مكه و ياوران ايشان )، در نتيجه معناي آيه چنين مي شود: دوستداران مشركين مكه و دوستداران ياران مشركين كه عليه مسلمين آنها را كمك كردند، تنها آنان ستمكار و متمردان از نهي خدايند، نه مطلق دوستداران كفار. ممكن هم هست جمله مورد بحث از باب قصر و حصر نباشد، بلكه تنها براي تاكيد .